ก่อนที่เราจะมีอาวุธมหาประลัยหลายชนิดทั้ง ระเบิดนิวเคลียร์ ขีปนาวุธ ต่างๆ หรือเหล่าปืนมากมายหลายชนิด มันคงจะเกิดขึ้นไม่ได้เลยหากไม่มีการค้นพบดินปืนซึ่งมันถูกคิดค้นในจีนตั้งแต่ช่วงกลางคริสต์ศตวรรษที่ 13 โดย จีนและนักรบมองโกลสมัยก่อนเริ่มการเอาดินปืนมาทำจรวด ก่อนที่เหล่าบรรดารัฐอิสลามเริ่มใช้กระสุนหัวดินปืนกับเครื่องยิงลูกหิน ส่วนทางฝั่งยุโรปนั้นเชื่อกันว่า โรเจอร์ เบคอน (Rogers Bacon) นักเคมีและเล่นแร่แปรธาตุชาวอังกฤษนั้นเป็นผู้ที่เริ่มจดบันทึกการใช้ดินปืนในยุโรปช่วงปลายยุคกลาง โดยเขาได้กล่าวว่า
“ไอ้ของเด็กเล่นนี้ ประกอบด้วย ผงกำมะถัน ดินปะสิว กับผงถ่านจากไม้เฮเซล บรรจุในห่อกระดาษขนาดเล็กๆเท่าหัวแม่มือ มันส่งเสียงดังที่และแสงวูบวาบๆที่น่ากลัว มันสามารถระเบิดวัสดุแข็งๆเป็นชิ้นๆได้เลยหากมีมากกว่านี้”
source : https://patr.io/vCgBV
และก็ต้องใช้เวลาถึงช่วง ค.ศ.1380 ยุโรปถึงเริ่มผลิตดินปืนออกมาใช้ได้เอง สำหรับอาวุธปืนใหญ่นั้นคาดว่าจีนน่าใช้เป็นที่แรกส่วนยุโรปเริ่มมีบันทึกของ นักมนุษยวิทยา พรีตาก้า (Petrarca) ได้กล่าวว่า ใน ค.ศ.1344 เขาเห็นปืนใหญ่ทำจากไม้ขนาดเล็กในยุโรป ซึ่งมีหลักฐานการใช้ปืนใหญ่ไม้ในยุโรปช่วง ค.ศ.1544 โดย พระเจ้าเฮนรี่ที่ 8 ของอังกฤษ ได้ใช้ปืนใหญ่ไม้ความยาว 8 ฟุต ปิดล้อมเมือง บูโลญ แต่ไม้นั้นไม่ใช่วัสดุที่สามารถทนแรงระเบิดของดินปืนได้ ดังนั้นโลหะจึงเป็นตัวเลือกที่ดีกว่า
source : https://patr.io/jPwIt
อาวุธดินปืนในยุคกลางที่มีหลากหลายประเภท
สำหรับปืนใหญ่ที่ผลิตจากเหล็กในยุโรปหลักฐานค่อนข้างคลุมเครือว่ามันเกิดเมื่อไหร่หรืออย่างไร แต่เห็นคงยกเครดิตนี้ให้บาทหลวงชาวเยอรมัน เบอร์โทล ซวาส (Berthold Schwartz) ซึ่งบอกว่าเขาเป็นคนริเริ่มเอาดินปืนใส่ไปในท่อเหล็กเพื่อให้มันจุดระเบิด แต่หลักฐานที่เหลือคลุมเครือน้อยมาก และหลังจากนั้นมันก็เริ่มที่จะแพร่กระจายไปทั่วยุโรปในปลายคริสต์ศตวรรษที่ 14 ซึ่งเป็นรูปเหมือนหม้อเหล็กขนาดยาว 2 – 4 ฟุต เรียกว่า “pots de fer” ในภาษาฝรั่งเศส ต่อมาพัฒนาเรื่อยๆทั้งทำให้มันมีขนาดใหญ่หรือไม่ก็เอาไปติดตั้งบนเรือ โดยลูกกระสุนปืนใหญ่ยุคแรกนั้นไม่ตายตัว อาจจะยิงก้อนหินธรรมดา ลูกศรแบบหน้าไม้ นานวันเข้าปืนใหญ่ถูกใช้แพร่หลายมากขึ้นและประสิทธิภาพของมันก็น่าเกรงขามขึ้น โดยปืนใหญ่ที่ทรงประสิทธิภาพจะมีวัตถุดิบในการทำเป็นโลหะผสม ระหว่างทองแดง สังกะสี ดีบุก และทองเหลือง
โดยในยุคแรกการทำปืนใหญ่คือการเทโลหะที่หลอมเหลว ลงในเบ้าหลอมที่ทำจากดินเหนียวที่ขึ้นเป็นรูปปืนใหญ่ด้วยเหล็กเจาะรูสำหรับลูกกระสุนปืนใหญ่ตรงกลาง พอโลหะเย็นตัวลงก็กะเทาะดินออกกลายเป็นโครงปืนใหญ่ แต่ปืนใหญ่ในช่วงปลายยุคกลางยังไม่มีส่วนผสมที่ลงตัวทำให้ปืนพังได้ง่าย และการเจาะรูปืนใหญ่นั้นไม่มีขนาดที่แน่นอนทำให้มีปัญหาเรื่องการใส่กระสุน การจุดชนวนปืนใหญ่ที่ไม่เสถียรบางครั้งระเบิดก่อนเวลาหรือแรงเกิดไปจนปืนระเบิดส่งผลให้คนยิงได้รับบาดเจ็บเสียเอง
และปืนใหญ่ในยุคแรกยังไม่มีการกำหนดขนาดคาลิเบอร์หรือปากกระบอกปืนที่แน่นอนทำให้ มีปัญหาเรื่องการใส่กระสุนที่ไม่รู้ต้องหาขนาดไหนมาใส่ถึงจะสามารถยัดเข้าปากกระบอกปืนได้ ปืนใหญ่บางรุ่นที่เป็นปืนใหญ่ไว้สำหรับปิดล้อมเมืองก็มีขนาดใหญ่มากจนต้องใช้วัวหรือม้าเป็นสิบตัวลาก และบางครั้งก็หล่อเอาหน้าป้อมหรือเมืองที่ต้องการปิดล้อมพอใช้เสร็จแล้วก็ทิ้งไว้ตรงนั้นเลยเพราะเคลื่อนย้ายไม่ได้
source : https://patr.io/uyEZq
ปืนใหญ่ที่บางรุ่นก็ใหญ่เกินไปจนเคลื่อนย้ายได้อย่างยากลำบาก
เนื่องด้วยปลายยุคกลางนั้นในยุโรปได้เกิดสงครามดำเนินมาเป็น 100 ปีระหว่างฝรั่งเศสกับอังกฤษแน่นอนว่ามันทำให้อาวุธดินปืนแพร่หลายอย่างรวดเร็ว เพื่อใช้มันเป็นอาวุธในการเผด็จศึกสำหรับประเทศติดทะเลอย่างโปรตุเกสและสเปนพวกเขาได้มีการใช้ปืนใหญ่บนเรือและทำให้เป็นการถือกำเนิดเรือปืนอันทรงอานุภาพมาแน่นอนว่ามันจะกลายเป็น ศาสตราวุธที่ในเวลาต่อมาทั้งยุโรปใช้มันเป็นเครื่องมือในการขยายอำนาจสู่ดินแดนโพ้นทะเล และไม่นานนักมันพัฒนากลายเป็นอาวุธที่ชี้ขาดในสมรภูมิจนได้ฉายาว่า “ราชินีแห่งสมรภูมิ” จวบจนสงครามโลกครั้งที่ 1
source : https://patr.io/TBAYD
เรือใบติดอาวุธปืนใหญ่ในเวลาต่อมาได้กลายเป็นอาวุธที่น่าเกรงขามไปอีกหลายร้อยปี