X

สงครามมันฝรั่ง สงครามที่แทบไม่มีการรบใหญ่เกิดขึ้น

ตลอดห้วงประวัติศาสตร์สงครามที่ผ่านมา มีหลายครั้งที่ได้บังเกิดสงครามที่มีชื่อแปลกๆมาไม่ว่าจะ สงครามฟุตบอล , สงครามพาสตี้ , สงครามถังน้ำ , สงครามหมู ซึ่งแต่ละที่มาของชื่อนั้นอาจจะมาจากทั้งสาเหตุของสงครามหรือบางทีอาจจะไม่เกี่ยวอะไรกับสงครามเลยก็ได้แต่เป็นชื่อที่ถูกเรียกขึ้นมาโดยคนยุคหลัง ซึ่งมาในวันนี้จะพาทุกท่านไปรับรู้เรื่องราวของ สงครามสืบสันติวงศ์บาวาเรีย (War of The Bavarian Succession) หรือมีชื่อเล่นเป็นภาษาเยอรมันว่า “Kartoffelkrieg” หรือแปลเป็นไทยตรงตัวว่าสงครามมันฝรั่งนั้นเองครับ!!

โดยต้องปูพื้นฐานของยุโรปตอนกลางในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 18 ก่อน ในลานั้นประเทศเยอรมันยังไม่ถือกำเนิดขึ้นมา แต่ว่ามีจักรวรรดิที่ชื่อว่า “Holy Roman Empire” หรือ จักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ ซึ่งเป็นจักรวรรดิที่เป็นเสมือนศูนย์รวมของชาวเยอรมันในขณะนั้น แต่เป็นการรวมตัวกันหลวมๆเพราะแต่รัฐต่างมีผู้ปกครองของตนเอง มีกฎหมาย มีระบบการบริหารที่ต่างกัน ทำให้รัฐในจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์นั้นมีกว่า 500 รัฐ!! เล็กๆย่อยๆในจักรวรรดิ อ่ง็ไรก็ตามจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์มีจักรพรรดิเป็นผู้ปกครอง แต่ไม่ได้มีอำนาจในการรวมศูนย์การปกครองมากนัก จักรพรรดิของจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์จะมาจากการคัดเลือกจากรัฐในเยอรมันที่เรียกว่า รัฐผู้คัดเลือก (Electorate) ซึ่งในคริสต์ศตวรรษที่ 18 ตอนปลาย จักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์นั้นจะมีรัฐเหล่านี้อยู่ด้วยกั 7 รฐ ซึ่งมี รัฐผู้คัดเลือกแห่งบาวาเรีย (Electorate of Bavaria) เป็น 1 ในรัฐ ที่เข้มแข็งและมีอิทธิพลมากทางใต้เยอรมัน

แผนที่ของจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ที่มีความยุ่งเหยิงภายในรัฐ และเห็นได้ว่า บาวาเรีย (สีฟ้าอ่อน) นั้นติดกับออสเตรีย (สีน้ำตาล) 

source : https://patr.io/wPEyG

ทั้งนี้ บาวาเรีย มักจะมีปัญหากับ ออสเตรีย ซึ่งในภายหลังจะผูกขาดการมีอำนาจเป็นจักรพรรดิของจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ ตลอดเวลา เนื่องจาก บาวาเรีย นั้นตั้งอยู่ติดกับออสเตรีย และในบางครั้งก็กลายเป็นฐานทัพให้กับชาติอริของออสเตรียในการโจมตีออสเตรียอยู่ตลอด พอมาถึงรัชสมัยของ จักรพรรดิโจเซฟที่ 2 แห่งจักรวรรดิโรมนอัศักดิ์สิทธิ์ (Kaiser Joseph II) พระองค์เป็นคนหัวใหม่และต้องการสร้างเสถียรภาพให้จักรวรรดิโดยการรวบอำนาจ รัฐเล็กๆน้อยๆต่างในจักรวรรดิเข้าสู่ศูนย์กลางนั้นคือ เวียนนา ประจวบเหมาะกับใน ค.ศ.1777 แมกซิมิเลียนที่ 3 โจเซฟ (Maximilian III Joseph) ผู้คัดเลือกแห่งบาวาเรีย เสียชีวิตและไม่มีทายาทดำรงตำแหน่งต่อ ทำให้ตระกูลวิทเทิลส์บัค (House of Wittelsbach) ที่ปกครอง บาวาเรีย มาอย่างยาวนานไร้ผู้สืบทอด

จักรพรรดิโจเซฟที่ 2 แห่งจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์

source : https://patr.io/KqxRB

หากนับลำดับทางญาติต่อไป ผู้ปกครองคนต่อไปของบาวาเรียจะเป็ คารล ธีโดอร์ (Charles Theodore) ผู้คัดเลือกแห่งพาลาไทน์ (Electorate of Palatine) ซึ่ง โจเซฟที่ 2 เห็นเป็นโอกาสที่จะเข้าแทรกแซงบาวาเรีย เลยประกาศว่า คาร์ล ธีโอดอร์ เป็นผู้สืบทอดที่ไม่ชอบทำแล้วยกกองทัพเข้ายึดบาวาเรียตอนล่างและ พาลาไทน์ตอนเหนือ ทั้งนี้ โจเซฟที่ 2 ได้ยื่นข้อเสนอให้ คาร์ล ธีโอดอร์ ยอมเสียดินแดนบางส่วนแลกเปลี่ยนกับแคว้นออสเตรีย – เนเธอร์แลนด์ ซึ่ง โจเซฟที่ 2 จะยกให้ ธีโอดอร์ ทำให้เขายอมตกลง แต่ก็ใช่ว่าทุกคนจะเห็นด้วยกับการกระทำของ โจเซฟที่ 2 นอกจาก ธีโอดอร์ ยังมี คาร์ล แห่ง ซไวส์เบิร์กเกิ้น (Charles of Zweibrücken) ยังมีสิทธิในการครอบบาวาเรีย ซึ่งเขาไม่พอใจที่เห็น ธีโอดอร์ ไปตกลงแบ่ง บาวาเรีย กับ โจเซฟที่ 2 เลยไปขอความช่วยเหลือจาก พระเจ้าเฟรเดอริกที่ 2 แห่งปรัสเซีย หรือ เฟรเดอริกมหาราช ให้ยกทัพมาช่วยเหือ

เฟรเดอริกมหาราช กษัตริย์แห่งปรัสเซีย

source : https://patr.io/V1L8h

ทั้งนี้ ปรัสเซีย และ ออสเตรีย เป็นไม้เบื่อไม้เมากันมานาน ทำสงครามกันบ่อยครั้ง เฟรเดอริก เองนั้นเป็นกษัตริย์นักการทหารผู้ช่ำชองารรบแะเคยเอาชนะออสเตรียมาในสงคราม 7 ปี เฟรเดอริก จึงประกาศสงครามกับ โจเซฟ ในวันที่ 3 กรกฎาคม ค.ศ.1778 ซึ่งไปมาๆแทนที่จะเกิดการรบใหญ่ขึ้นแบบสงคราม 7 ปี ซึ่งทหารทั้ง 2 ฝ่ายต่างล้มตายเป็นจำนวนมากแต่ เฟรเดอริกมหาราช ที่ยังแหยงกับสงคราม และไม่ต้องการเอากองทัพของเข้าไปเสี่ยงในการสู้รบจึงได้เอาแต่ดึงเชิงไม่ยอมรบสักที การสู้รบเลยเป็นการยิงกันประปราย หรือ ตัดเสบียงฝ่ยตรงข้ม สงครามนี้เลยมีชื่อเล่นอีกชื่อว่า “สงครามมันฝรั่ง” เนื่องจากมันฝรั่งเป็นพืชที่เติบโตและปลูกง่าย รวมถึงให้พลังงานสูง มันจึงเป็นอาหารยอดนิยมของคนในยุคนั้น แต่ทั้งนี้เชื่อหรือไม่ว่าความสูญเสียส่วนใหญ่ในสงครามครั้งนี้เกิดจากโรคระบาดและการขาดแคลนอาหารซึ่งทำให้ทหารทั้ง 2 ฝ่ายเสียชีวิตไปราวๆ 20,000 นาย โดยที่ยังไม่ทันรบพุ่งกันแตกหักเลยด้วยซ้ำ!!!

พระเจ้าเฟรเดอริกมหาราชกับทหารปรัสเซียในช่วงสงคราม

source : https://patr.io/v6zE1

เมเรีย เทเรซ่า จักรพรรดินีแห่งจักวรรดิโรมนอันศักิ์สิทธิ์

source : https://patr.io/7puht

ไปมาๆ มาเรีย เทเรซ่า จักรพรรดินีแห่งจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ หรือ พระมารดาของ พระเจ้าโจเซฟที่ 2 นั้น เป็นผู้ปกครองจักรวรรดิร่วมกับโจเซฟที่ 2 และไม่เห็นด้วยกับการเข้ายึดครองบาวาเรีย รวมถึงสงครามที่ดูยังไม่เห็นผลชัดเจนเช่นนี้ทำใหพระนางตัดสินใจทำสนธิสัญญาสงบศึกกับ เฟรเดอริกมหาราช ได้มีการลงนามสนธิสัญญาสงบศึกที่ เทซเชน (Peace of Teschen) ซึ่งมีการยกที่ดินทางตะวันออกของแม่น้ำอินส์ (Inn River) บางส่วนให้ออสเตรีย ส่วน คาร์ล ธีโอดอร์ ยังเป็นผู้ปกครองบาวาเรียเช่นเดิม โจเซฟที่ 2 โกรธมารดาตัวเองมากที่ทำอะไรข้ามหัวเช่นนี้ จึงได้แต่รอเวลาที่นางตาย พอนางตาย โจเซฟที่ 2 เลยยื่นข้อเสนอข้อแลกบาวาเรียกั ออสเตรียเนเธอแลนด์ แต่ก็ล้มเหลวอีกครั้ง จะเห็นได้เลยว่าสงครามนี้แทบจะไม่มีความรุนแรงเกิดขึ้นเลย และปัญหาก็ถูกแก้บนโต๊ะเจรจาไม่ใช่สนามรบ รวมถึงการรบส่วนใหญ่เป็นการพยายามตัดเสบียงแต่ละฝ่ายจึงไม่แปลกที่จะทำให้ได้ชื่อว่า “สงครามมันฝรั่ง”